We weten niet hoe goed we het hebben – echt niet. Vergeten zijn de tijden toen de dokter weinig meer te bieden had dan bloedzuigers, toen kruidendokters drankjes voorschreven die niet werkten of, erger, de ziekte juist verergerden, soms opzettelijk om er meer aan te verdienen, toen Medicine Shows in het Wilde Westen toerden en met de meest duivelse concocties geld (of goudklompjes) uit de zakken van goedgelovige zieken te kloppen, toen onoordeelkundig klaargemaakte kruidenaftreksels gifstoffen konden bevatten, toen de pokken werden bestreden met een mengsel van melk en kwikzilver, zo giftig dat je tanden er van uitvielen en je verlamd en letterlijk sprakeloos achterbleef, enzovoorts.
Vergeten is de tijd, nog maar een paar eeuwen geleden, dat een 40-jarige een oude man of vrouw was. Nog tegen het einde van de 18e eeuw was de gemiddelde levensverwachting zo’n 30 á 40 jaar, waarbij de verschillen tussen armen en rijken groot waren. En dat gold dan nog alleen voor mensen die de kleuterleeftijd hadden overleefd: de meest voorkomende sterfte-leeftijd was 1 jaar. Om de zoveel jaar deed de dood zijn ronde en zeiste 10, 20 soms 30 procent van een bevolking weg in tijd van een paar maanden of zelfs weken. Epidemieën waren er altijd; epidemiologen niet.
En toen, zo vanaf 1800 ongeveer, de Grote Verandering die wel de epidemiologische transitie wordt genoemd. In tijd van 2 eeuwen, een oogwenk gezien onze geschiedenis van 1 miljoen jaar, nam de gemiddelde levensverwachting wereldwijd toe tot 67 jaar; in ons deel van de wereld zelfs dik boven de 70 jaar. En dat is dan vanaf de geboorte, dus zuigelingensterfte meegeteld. Meer dan een verdubbeling, dus. De ziektes waaraan mensen stierven waren vrij plotseling heel andere: daarvoor waren het vooral infectieziekten (pest, pokken, lepra, mazelen e.d.), nu zijn het vooral ‘ouderdomsziekten’: kanker, hartkwalen, dementie enz.
De gangmaker was de medisiche wetenschap. Meer kennis van infectieziekten en de manier waarop ze zich verspreiden leidde tot betere hygiëne en maatregelen om patiënten te isoleren. Meer kennis van de voor de mens noodzakelijke voedingsstoffen leidde tot drastische afname van deficiëntieziektes. Maar de belangrijkste rol bij deze revolutie speelde vaccinatie. Keizerin Catharina de Grote liet zich al in 1768 inenten en dankt daaraan haar leven. Dat verhaal is pas achteraf bekend geworden want de inenting vond plaats in het diepste geheim uit vrees dat de betreffende arts door het volk gelyncht zou worden als de inenting fout zou aflopen.
Toen al, dus: een diep wantrouwen tegen ‘dokters’. Maar dat kun je je, gezien de frekwente kwakzalverij in die tijden, nog wel goed voorstellen. Maar nú? Gezien de resultaten over de afgelopen 2 eeuwen? De meer dan verdubbeling van onze levensverwachting? De grote toename in de kwaliteit van leven onder ouderen?
Ook nú is het wantrouwen jegens ‘de medsiche wetenschap’ bij velen groot en ik kan daarbij alleen maar denken “kijk nou toch eens naar de geschiedenis”. Dankzij het Internet is het allemaal zó makkelijk op te zoeken – waarom toch die luiheid als het om je gezondheid, als het om je leven gaat? Z.g. herd immunity, d.w.z. zo wijd verspreide afweer van het immuun-systeem tegen een bepaalde bacterie of virus dat die bacterie of virus uitsterft en geen bedreiging meer vormt, is nog nooit bereikt zonder hulp van vaccinaties.
Ja, natuurlijk zijn er de schandalen van wetenschappers die de zaak bedotten en pharmaceutische bedrijven die ál teveel winst maken en onwelgevallige onderzoeken onder het kleed pogen te vegen. Maar de cijfers spreken voor zich. De historische cijfers én de cijfers van nu. En nee, die cijfers zijn niet ‘allemaal gemanipuleerd’. We zijn met ruim 4 miljard mensen, waaronder dus miljoenen artsen en medische wetenschappers. Die krijg je niet allemaal mee in een samenzwering en zelfs niet een collectief ‘systeem’ dat de leugens van Big Pharma ondersteunt en de resultaten van z.g. wérkelijk onafhankelijke onderzoekers verdonkeremaant.
Ik kan eigenlijik maar weinig begrip opbrengen voor antivaxers die een van de belangrijkste dingen die wetenschap ons heeft opgeleverd, een langere levensduur in goede gezondheid, zo wantrouwend en wegwerpend beziet. Mensen, je weet gewoon écht niet hoe goed we het hebben!
Hans